Để tri ân Thu Hà đã diễn ngâm và cũng là muốn làm món qùa kỷ niệm cho những ai
thực lòng mến mộ. Tôi sẽ bình giảng bài thơ “Đêm Mưa Sầu mộng“ mà tôi phỏng dịch
cảm hứng từ thơ cố thi si Đinh Hùng bài: “ Chớp Bể Mưa Nguồn“. Để tránh hiệu ứng
nhàm chán, nên Đinh Hùng viết 8 khổ thơ mới 7 chữ thì tôi rút ngắn lại còn 6 khổ
thơ song thất lục bát.
Ý lời
hoàn toàn khác với Đinh Hùng. Ví như tâm hồn tôi đã hấp dẫn linh hồn Đinh Hùng
trong vũ trụ biển cải nỗi niềm suy tư của anh thành của tôi. Trời phú cho dân tộc
Việt Nam ta có Thơ song thất lục bát, Thơ lục bát, làm ra là để ngâm nga. Thơ 8
chữ hay 5 chữ cũng rất dễ ngâm. Riêng thơ 7 chữ với những bài chừng 20 câu tới 28 câu ngâm là thú vị nhất. Những bài dài
quá sẽ gây hiệu hứng nhàm chán bởi lối gieo vần đều đều của đường thi. Theo tôi
người ngâm sẽ rất mệt mỏi, cảm thấy đôi chút khó khăn. Tôi thấy có nhiều người
ngâm cả thơ đường của bà Hồ Xuân Hương, đành rằng thơ bà thâm thúy lắm ý nghĩa
hay. Nhưng những bài vịnh cái quạt, vịnh anh lính thú vân vân nữ sĩ có ý bỡn cợt
cả bộ phận sinh dục đàn ông đàn bà mà các cô các mợ ấy cũng ngâm nga. Theo tôi là vô duyên, nếu
có ngâm nga thì để cho cánh đàn ông họ ngâm tếu táo cho vui. Theo như các cụ
nhà ta thì thơ đường làm ra vốn dĩ là để đọc. Nhưng ngày nay ở Việt Nam nhiều
bài thơ tả tình viết bằng đường thi ngâm nga cũng rất hay.
Phần thơ Đinh Hùng tôi để dành cho các học gỉa uyên bác, các nhà bình thơ Việt
Nam. Tôi chỉ muốn bình giảng, giảng giải ý nghĩa những câu chữ thơ tôi sáng
tác, coi là khó hiểu thôi, để giúp các bản thẩm thấu cái ý vị của thơ tình yêu.
Đêm Mưa Sầu Mộng
Cảm dịch thơ 7 chữ của Đinh Hùng: Chớp Bể Mưa Nguồn
Đêm mựa sầu mộng là đêm mưa buồn lắm. Tôi nhớ đã từng làm thơ tả tình tả cảnh sầu
mộng đêm mưa rồi.
Đêm Mưa Sầu Mộng
chuyển thể, cảm dịch thơ Mai hoài Thu " Tan Vỡ "
Nhiều đêm em vẫn nhớ mong
Anh về như đám mây hồng hân hoan
Đừng ngần ngại nưã em van
Lưã lần chi để muôn vàn tái tê
Song thưa lạnh lẽo bốn bề
Dẫu nhầu chăn gối não nề đắng cay
Cuộc tình ân ái men say
Niềm vui hương vị trái cây ngọt ngào
Những đêm mưa gió rì rào
Hàng hiên lã chã lòng nào chả đau
Cô đơn buồn bã âu sầu
Tháng ngày rong ruổi cơ cầu anh ơi!
Thuyền tình bể ái chơi vơi
Trái ngang món nợ đất trời mong manh
Mộng vàng tan vỡ đầu xanh
Biếng khuây tóc rối tàn canh bơ phờ
Côn trùng rên rỉ ơ hờ
Mông lung quạnh quẽ mịt mù sương thu
Nhớ anh ảo giác mơ hồ
Bồng lai tiên cảnh ô hô đi tìm
Lắng nghe nhịp đập trái tim
Không gian vắng vẻ im lìm như mơ
Đam mê thành kẻ dại khờ
Mưa rơi ngấn lệ hoen mờ xa xôi
Gọi tên nức nở bồi hồi
Tình điên khao khát nửa đời dở dang !
4.10 .2011 Lu Hà
“Mưa rả rích trạnh lòng trăm mối
Sấm chớp rền như dội vào tim
Giơ tay bóng tối im lìm
Mộng tàn dư ảnh cánh chim hải hồ“
Rả rích theo tôi là tính từ chỉ cảnh mưa dầm dề dai dẳng không dứt. Ta thường
nghe trong tiếng Việt: Mưa rả rích, ve sầu kêu rả rích.
Để rõ nghĩa thêm mời các bạn tham khảo 2 bài thơ sau:
Mưa Sầu Cố Hương
Mưa rả rích bầu trời thê thảm
Giọt mưa sầu ảm đạm thơ tôi
Giăng giăng sủi bọt tuôn trôi
Bóng mơ tan vỡ buồn ơi là buồn...!
Mưa nặng hạt từng cơn tê tái
Đôi chim hồng ân ái mong manh
Bướm ong xơ xác cũng đành
Hàng thông chịu rét lá xanh tủi sầu...
Thân ô trược dãi dầu ngắn ngủi
Trái tim này lủi thủi bên đàng
Dại khờ một chút huy hoàng
Hồng nhan bạc mệnh lang thang ngậm hờn
Co mình lại cô đơn lạnh lẽo
Giống nòi còn chèo néo đòi chi...?
Xôn xao mây gió xầm xì
Cõi lòng băng tuyết tim thì nguội tan...
Thân bồ liễu trần gian lê bước
Trái tinh cầu ngơ ngác thương đau
Sương rơi ướt đẫm mái đầu
Tóc xanh héo uá phai màu nắng mưa...
Bóng chiều ngả lưa thưa gió thổi
Buổi hoàng hôn mỏi gối chân chồn
Gượng cười hết thuở vàng son
Kẻ đưa người đón bồn chồn thiết tha...
Còn ai hỏi đậm đà lơi lả
Nét mĩ miều lả tả hương thu
Lá rơi hoang vắng mịt mù
Một mai ta chết âm u cánh đồng...
Cười xã hội thói thường là thế
Đời phồn hoa ích kỷ quên ngay
Bào thai quằn quại nào hay
Nhân loài mấy kẻ tỏ bầy chút thôi...?
Ta nức nở chân trời lận đận
Mộng thiên đường ẩn hiện mịt mù
Lưả lòng như ngọn đèn cù
Xót xa nhân sĩ ngồi tù vì sao?
Kià Hà Vũ lao đao khổ hận
Chàng Việt Khang ai oán lời ca
Than ôi! Một giải sơn hà
Đắm chìm biển cả quê nhà ta ơi!
Buồn thứ lữ ngó trời giông gió
Biết làm sao than thở ngậm ngùi
Sông Hương núi Ngự xa xôi
Mưa buồn cố quận cảnh đời lầm than...!
Cảm tác, cảm dịch từ thơ nữ thi sĩ Thi Nguyên: Tim Hồng Nóng Để Mà Chi...?!!!
26.12.2012 Lu Hà
Dịu Vợi
cảm xúc khi đọc thơ Thimyngoc Huynh: Làm Lành
Đường xưa lặng lẽ em đi
Hàng cây hun hút rầm rì gió đưa
Thân thương bóng dáng bụi mưa
Lầm lỳ sỏi đá lưa thưa hạt sầu…
Mây giăng thấm ướt mái đầu
Nổi buồn rười rượi dãi dầu xanh xao
Tâm tư thầm kín nôn nao
Thu về lá rụng thì thào hoàng hôn…
Ước chi hóa bướm mộng hồn
Điệp hồ đôi cánh bồn chồn tìm anh
Yến oanh ríu rít trên cành
Không xa rời nữa đầu xanh vui vầy…
Giận hoài nông nỗi còn đầy
Vì anh an ủi mà nay tạm lành
Đêm dài thổn thức sang canh
Bâng khuâng dịu vợi cũng đành thế thôi…
Em vui anh đã ngỏ lời
Tim như trẩy hội hoa cười thắm tươi
Yêu em nhiều nhé anh ơi!
Đời em qúa nửa lệ rơi u hoài
Buồn chi vóc liễu chương đài
Chẳng thèm ngóng đợi chuỗi ngày xa xăm
Mà sao anh chẳng tới thăm
Để em thấp thỏm âm thầm gọi tên
Lẽ nào anh lại chóng quên
Con chim nhảy nhót vành khuyên trong lồng
Gạt đi sợi chỉ tơ lòng
Buộc chân ai nỡ bóng hồng sầu tuôn…
Khát khao là những nụ hôn
Cung đàn đã nhuốm điệu buồn cô đơn
Canh khuya thánh thót đòi cơn
Tiếng mưa rả rích mảnh hồn thơ bay…
29.4.2013 Lu Hà
“Cơn gió thốc ô hô đỉnh núi
Hồn lẻ loi lủi thủi canh khuya
Ngậm ngùi giọt lệ đầm đìa
Gối buồn gường gỗ bên rìa rừng hoang“
Gió thốc là loại gió mùa, bất ngờ đổi hướng. Vậy các bà các chị các cô mặc váy
phải hết sức cẩn trọng khi đi đường lúc chuyển giao thời tiết, sẽ bất ngờ có luồng
gió cực mạnh ngầm ngầm rình mò lồng lộn như sư tử hổ đói thổi tốc váy lên, có mấy
sơi lông tơ không khéo giữ sẽ bị thổi bay đi đó.
Gối buồn giường gỗ lối thơ tượng trưng tả cảnh buồn mộng mị gần như ác mộng.
“Cuốc khắc khoải bàng hoàng tỉnh giấc
Khói sương mờ từng bước em đi
Đồi thông ngọn cỏ thầm thì
Cánh đồng hoang dã
xầm xì bóng đen“
Tôi đã nhiều lần giải thích con Cuốc tức chim Đỗ Quyên hay Đỗ Vũ có trong điển
tích về vua Thục Đế bên Tàu.
“Trăm vạn mớ lấn chen chặn lối
Áo trắng ngồi khóc nỗi oan khiên
Tiếc thương một mảnh tình duyên
Trời gìa cay nghiệt thuyền quyên má hồng “
Tả cảnh các cô hồn, oan gia trái chủ, thất tình v. v….
“Ong bướm lượn mênh mông sầu thảm
Mái nhà tranh ảm đạm thê lương
Sao hôm buồn bã soi đường
Bình minh le lói đoạn trường tang thương“
Khổ này dễ hiểu miễn giải thích
“Me sấu rụng phố phường đông đúc
Cảnh trần gian thúc giục hồn mây
Bần thần ngơ ngác dại ngây
Mưa nguồn chớp bể canh chầy thở than…!“
12.1.2017 Lu Hà
Mưa nguồn chớp bể chỉ hiện tượng thay đổi thời tiết. Trong thơ văn ám chỉ những
biến cố lớn trong đời. Sao hôm và sao mai chỉ là một, chập tối ta thấy sao hôm,
gần sao là sao mai, tuy ở hai vị trí khác nhau trên bầu trời, bởi tại cái anh
trái đất nó tròn.
20.2.2017 Lu Hà
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét